Schuld

Nieuwe tijden, nieuwe begrippen. Zo ook in de ICT wereld. Er wordt nu veel gesproken over de Business / ICT alignment. 10 jaar terug spraken we over organisatiesystemen, informatiesystemen en ICT systemen. Waarom dan nu Business / ICT alignment? Volgens mij heeft het iets te maken met de behoefte van ICT-ers om hun toegevoegde waarde duidelijker te maken. ICT is geen aspectsysteem van de organisatie, het is een technologie dat business benifits oplevert. Zo hopen ICT-ers hun positie ten opzichte van de rest van de organisatie, en vooral ten opzichte van managers uit het primaire proces te verbeteren. Toch blijft het een zwakte bod. ICT-ers blijven zich het ondergeschoven kindje voelen.

Doordat ICT-ers blijven spreken over de relatie business – ICT blijft die scheiding ook bestaan. ICT-ers moeten de taal van managers leren, niet de taal van zoiets vaags als de Business. De scheiding zorgt ook voor het ongewenste effect van elkaar de schuld geven. Veel ICT projecten hebben er last van dat de rest van de organisatie het als een ICT project ziet en niet als er iets mis gaat krijgt ICT de schuld. Die krijgen het maar niet voor elkaar om dingen goed en op tijd af te leveren. Toch ligt de oorzaak veelal niet in de techniek. Het probleem zit in de samenwerking, in het maken van de verbindingen tussen de vele specialisten in een organisatie. De communicatieproblemen worden mooi beschreven in het proefschrift van Tim Schokker. Hij beschrijft de communicatieproblemen tussen wetgevingsjuristen en ICT-ers bij het invoeren van wetgeving. De juristen richtten zich op de politiek. Van hen werd verwacht dat ze een politiek standpunt vertalen in wetgeving. Wat gebeurde in de bekende archaïsche juristentaal. ICT-ers hebben behoefte aan duidelijkheid. Vanuit vage wetgeving geen eenduidige regels opstellen. Computers kunnen niet overweg met onduidelijke commando’s. Pas met de komst van een tot ICT-er omgeschoolde jurist als projectleider lukte het om de werelden bij elkaar te brengen.
Het gaat dus niet om schuld, of om falende techniek, maar om het bij elkaar brengen van partijen die ieder vanuit hun eigen specialisme een eigen taal hebben ontwikkeld. Die taal past bij de context waarin ze werken, maar sluit niet altijd aan bij de taal van anderen. Het bij elkaar brengen van verschillende werelden daar gaat het om en als dat lukt, is de kans op succes aanzienlijk vergroot. Mijn ervaring is dat dat veel tijd kost. Maar het is een noodzakelijk proces om iets tot een succes te maken.

Schokker, T. (1996) Wet en informatiesystemen in de maak. Een onderzoek naar de processen van wetgeving en systeemontwikkeling vanuit een taalspel-perspectief. Eburon, Delft.